Placówki wspomagania jako wsparcie dla szkoły

Nowy system wspomagania ma opierać się na ścisłej współpracy trzech instytucji: placówek doskonalenia nauczycieli, poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz bibliotek pedagogicznych. Wspólnie mają realizować działania związane z pomocą szkołom, przedszkolom. Celem tych działań będzie wprowadzanie trwałych zmian jakościowych w wybranych obszarach funkcjonowania szkoły, przedszkola.

Rok szkolny 2012/2013 to pierwszy etap tworzenia nowoczesnego zmodernizowanego systemu wspomagania szkół i przedszkoli w ramach doskonalenia nauczycieli. Jego budowa trwać będzie trzy lata. Od 1 stycznia 2016 r. placówki doskonalenia nauczycieli, poradnie psychologiczno-pedagogiczne i biblioteki pedagogiczne mają być w pełni gotowe do wykonywania nowych zadań w zakresie wspierania pracy szkoły, przedszkola w tym do tworzenia sieci współpracy i samokształcenia dla nauczycieli i dyrektorów szkół.

Zdaniem MEN potencjał tych instytucji nie był dotychczas należycie wykorzystywany. Każda z nich, oddzielnie i w ramach przypisanych jej zadań, podejmowała działania na rzecz szkół i nauczycieli. Nie zawsze jednak wsparcie to odpowiadało na rzeczywiste potrzeby konkretnej szkoły, przedszkola. Konstruowane oferty wsparcia rozmijały się z oczekiwaniami szkół głównie dlatego, że ich przygotowanie nie było poprzedzone diagnozą problemów, z którymi zmaga się dana placówka, nie identyfikowano też przyczyn tych trudności.

Każda szkoła, przedszkole funkcjonuje w innym środowisku edukacyjnym, styka się z różnymi problemami wychowawczymi, różnie radzi sobie z osiąganiem wyników kształcenia. Niezadowalające efekty kształcenia w jednej szkole mogą mieć zupełnie inne przyczyny niż w innej placówce. W nowoczesnym i efektywnym systemie wspomagania szkoły nacisk kładzie się na swego rodzaju samoświadomość szkoły, tj. jej zdolność do rozpoznania i nazywania potrzeb oraz umiejętność rozwiązywania problemów i wypracowywania optymalnych rozwiązań.

Placówki doskonalenia nauczycieli, poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz biblioteki pedagogiczne mają wesprzeć szkołę w przeprowadzaniu takiej diagnozy, ustalaniu możliwych sposobów działania, realizowaniu działań, a także w ocenie efektów i opracowaniu wniosków. Zdaniem MEN takie skoordynowane działanie – skrojone na miarę potrzeb danej placówki, szanujące jej podmiotowość i autonomiczność i nienarzucające gotowych rozwiązań – zapoczątkuje trwałe zmiany jakościowe w pracy szkoły, przedszkola z korzyścią dla rozwoju dzieci i młodzieży, zgodnie z oczekiwaniami rodziców i lokalnego środowiska.

Według danych SIO w Polsce, w 379 powiatach, działa 579 publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, z czego 20 to poradnie specjalistyczne (na dzień 30 września 2012 r.). Jak podkreśla resort, to jedna z najgęstszych sieci placówek systemu oświaty odpowiedzialnych za wspieranie pracy szkół i placówek oświatowych. Publiczne biblioteki pedagogiczne także mają spory potencjał – obecnie na terenie kraju funkcjonuje 70 takich placówek, działa przy nich 249 filii. W 62 bibliotekach i 190 filiach działa pracownia internetowa. W 65 bibliotekach i 217 filiach wykorzystywane są edukacyjne pakiety multimedialne.

Podnoszenie jakości pracy szkoły, wspieranie jej w realizacji zadań statutowych będzie sprzyjać rozwojowi dzieci i młodzieży. Podmiotem wszelkich działań podejmowanych przez przedszkola, szkoły, placówki i poradnie pozostaje dziecko (uczeń).